GEOGRAFIA

Warna to obecnie miasto portowe i stolica obwodu w Bułgarii nad Morzem Czarnym. Miasto było kolejno częścią Imperium Rzymskiego, Bizancjum, Imperium Osmańskiego. Na miejscu bitwy pod Warną w 1935 roku postawiono pomnik-mauzoleum (tzw. cenotaf) upamiętniający Władysława Warneńczyka.

Segedyn (węg. Szeged), miasto na południu Węgier nad rzeką Cisą, gdzie w 1444 roku Władysław III podpisał rozejm z Turcją.

SZTUKA

W katedrze na Wawelu (Kraków) znajduje się symboliczny nagrobek Władysława III Warneńczyka. Sarkofag pod baldachimem z brązu i czerwonego marmuru wykonany został przez Antoniego Madeyskiego na początku XX wieku. Oficjalnie odsłonięto nagrobek w 1907 roku.

HISTORIA

Albrecht II Habsburg (1397-1439), książę Austrii (Albrecht V), margrabia Moraw, król Węgier, Czech, Niemiec i Chorwacji oraz książę Luksemburga.

ZNANI POLACY

Zbigniew Oleśnicki (1389-1455), biskup krakowski, pierwszy kardynał narodowości polskiej, doradca królów Władysława II Jagiełły i Władysława III Warneńczyka.

„Rzymianie Kanny, ja Warnę wsławiłem, uczcie się śmiertelni dochować wiary, gdyby kapłani nie nakazali mi złamać traktatu, nie nosiłaby Panonia jarzma Scytów” – tekst epitafium na kolumnie upamiętniającej miejsce bitwy i zwycięstwo sułtana tureckiego Murada.

Sam król Władysław walczył do upadłego; a lubo go wielu błagało, „żeby się na oczywiste nie narażał niebezpieczeństwo, i gdy wojska jego pierzchły, sam jeden nie szukał zguby ze szkodą i zgubą całego chrześcijaństwa”, […] rzucił się w najgęstszy tłum nieprzyjaciół i przez pewien czas dzielnie wytrzymywał walkę; aż w końcu otoczony […] tłoczącymi się zewsząd tłumami barbarzyńców, legł śmiercią bohatera, z poświęceniem krwi własnej, klęską niesłychaną całego chrześcijaństwa i Polski.

[Jan Długosz, Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, XV wiek]

Przydomki królów i władców – przede wszystkim polskich

Przydomki wraz z nazwiskami i imionami należą do antroponimów, czyli nazw własnych osobowych. W źródłach internetowych oraz w różnych opisach, które czasem jako ciekawostki są dołączane do informacji historycznych, najczęściej są wymieniane i analizowane te przydomki, które są prześmiewcze lub przynajmniej anegdotycznie zabawne. Można wśród nich wskazać takie, jak u polskich władców: Kędzierzawy (z Piastów, Bolesław, XII w.), Wstydliwy (z Piastów, Bolesław, XIII w.) czy Krzywousty (1107–1138). Do dziś historycy nie rozstrzygnęli dylematu, czy Bolesław III z rodu Piastów miał faktycznie defekt twarzy (krzywe usta), czy też popełnił lub nawet popełniał (nie jeden raz) krzywoprzysięstwo, i stąd owo przezwisko. Nie jest również świadectwem pamięci o najlepszych cechach przydomek Wygnaniec (Władysław, syn Bolesława Krzywoustego, który musiał opuścić Polskę). Te negatywne przydomki często wytykają wady czy śmiesznostki człowieka, nie muszą być związane z elementami historycznymi.
Warto jednak wskazać przydomki pozytywne, które najczęściej nawiązują do roli i miejsca w historii. Bolesław Chrobry – pierwszy król Polski nosi przydomek oznaczający ‘dzielny, waleczny’. Warto pokazać Kazimierza Odnowiciela (XI-wieczny Piast), który swoje przezwisko zawdzięcza odbudowie, odnowieniu instytucji kościelno-państwowych. Bywają też przydomki pochodzące od nazw własnych – np. Kazimierz Jagiellończyk, król Polski w drugiej połowie XV w. zawdzięcza swoje nazwanie dynastii (Jagiellonów), jest ono wskazaniem rodu, zatem bardziej zbliża się do nazwiska. Z kolei Władysław Warneńczyk zyskał swój przydomek, dzięki bitwie, w której brał udział i prawdopodobnie zginął (choć legenda głosi, że ocalał i osiedlił się na Maderze). Król wprawdzie nie doprowadził do zwycięstwa, ale dzięki jego przydomkowi do dziś o tej bitwie pamiętamy, a sam Warneńczyk stał się wspólnym punktem dla Polaków i Bułgarów, dla których jest jednym z bohaterów narodowych.